Aluminiowe drzwi i okna przeciwpożarowe — wymagania prawne, dobór, zastosowania

Aluminiowe drzwi i okna przeciwpożarowe odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa pożarowego budynków. Dzięki trwałości, estetyce i lekkości aluminium, konstrukcje te zyskują na popularności w nowoczesnym budownictwie. Poniżej przedstawiamy aktualne wymagania prawne, zasady doboru oraz konkretne przykłady zastosowań w różnych obiektach.

Obowiązujące przepisy prawne — podstawowe akty i normy

Drzwi i okna przeciwpożarowe w Polsce podlegają m.in.:

• Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury (Dz.U. z 2019 r., poz. 1065) – „Warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie”;
• Ustawie o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2021 r., poz. 869);
• Europejskim normom:
  • PN-EN 13501-2:2016 – Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych;
  • PN-EN 1634-1:2014 – Badania odporności ogniowej drzwi i zamknięć otworów;
  • PN-EN 1364-1:2015 – Badania odporności ogniowej elementów nienośnych.

Klasy odporności ogniowej drzwi i okien aluminiowych

Drzwi i okna przeciwpożarowe klasyfikuje się w oparciu o:

• E (szczelność ogniowa) — zapobieganie przedostawaniu się płomieni i gorących gazów,
• I (izolacyjność ogniowa) — ograniczanie wzrostu temperatury po stronie nieogrzewanej,
• W (ograniczenie promieniowania cieplnego) — redukcja promieniowania cieplnego.

Najczęściej stosowane klasy dla aluminium: EI30, EI60, EI120 (30, 60 lub 120 minut ochrony).

Zasady doboru drzwi i okien przeciwpożarowych

Dobór konstrukcji w zależności od lokalizacji:

• Strefy pożarowe: drzwi w ścianach oddzielających strefy pożarowe muszą mieć klasę EI nie niższą niż ściana.
• Drogi ewakuacyjne: najczęściej wymagane minimum to EI30 oraz dymoszczelność Sa lub Sm.
• Ściany nośne: drzwi o odporności ogniowej równej ścianie (w praktyce EI = REI ściany, z wyjątkiem niektórych przypadków — patrz wyjaśnienie na końcu).
• Szerokość i kierunek otwierania: drzwi ewakuacyjne muszą otwierać się w kierunku ewakuacji i mieć odpowiednią szerokość zgodnie z normami ewakuacyjnymi.

Dymoszczelność — istotne uzupełnienie ochrony przeciwpożarowej

W sytuacji pożaru dym jest głównym zagrożeniem na drogach ewakuacyjnych. Dlatego coraz częściej drzwi p.poż. muszą spełniać również wymagania dymoszczelności:

• Sa (dymoszczelność przy temperaturze otoczenia)
• Sm (dymoszczelność przy podwyższonej temperaturze 200°C)

Czy w przypadku drzwi stosowanych na drogach ewakuacyjnych zawsze wymagane jest spełnienie kryteriów odporności ogniowej w klasie EI?

Czy każde drzwi ewakuacyjne muszą mieć klasę EI?

• Nie każde drzwi ewakuacyjne muszą mieć klasę EI, ale jeśli znajdują się w przegrodach o wymaganej odporności ogniowej, wtedy tak.
• Przepisy mówią jasno:
  • drzwi na drogach ewakuacyjnych muszą mieć odpowiednią szerokość, otwierać się na zewnątrz, posiadać łatwe otwieranie (np. klamki antypaniczne).
  • Klasa EI jest wymagana tylko wtedy, gdy drzwi pełnią także funkcję oddzieleń przeciwpożarowych (strefowych lub dymoszczelnych).
• Przykład:
  • drzwi wejściowe do klatki schodowej oddymianej — muszą mieć EI + Sa.
  • drzwi na zewnątrz budynku na poziomie terenu — nie muszą mieć EI.

Czy w pewnych sytuacjach (np. w przypadku drzwi lub witryn osadzonych w przegrodach o klasie REI) istnieje konieczność przyjęcia dla tych elementów odporności ogniowej w klasie EI wyższej niż klasa odporności ogniowej przegrody, w której są zabudowane?

Czy czasem drzwi EI mają mieć klasę wyższą niż REI przegrody?

• Tak, zdarzają się takie przypadki.
• Wynika to z normy PN-EN 13501-2 oraz logiki badań ogniowych:
  • Ściana nośna badana jest jako REI, bo bada się nośność (R).
  • Drzwi nie są elementem nośnym, więc bada się tylko EI.
  • Ponieważ drzwi zwykle są najsłabszym punktem przegrody, często przyjmuje się zasadę, że drzwi powinny mieć EI równe klasie REI ściany lub wyższe (ze względu na wyższe ryzyko utraty szczelności i izolacyjności na styku drzwi/przegroda).
• Przykład praktyczny:
  • Ściana REI 60 — drzwi EI60 (min.)
  • Ściana REI 120 — drzwi EI120 (czasami projektowo przyjmuje się wyższą klasę dla zwiększenia bezpieczeństwa, np. w szpitalach czy halach przemysłowych).

Kluczowa uwaga dotycząca klas EI i REI

• Nie wszystkie drzwi ewakuacyjne muszą mieć klasę EI, jeżeli nie pełnią funkcji oddzielenia pożarowego.
• Drzwi w przegrodach o klasie REI zazwyczaj mają klasę EI równą klasie REI przegrody (np. REI60 – drzwi EI60).
• W praktyce projektowej czasem dobiera się drzwi EI wyższe niż klasa przegrody REI dla zwiększenia bezpieczeństwa, zwłaszcza w obiektach wysokiego ryzyka (szpitale, magazyny niebezpieczne, duże galerie handlowe).

W większości przypadków na drogach ewakuacyjnych wymagane są drzwi klasy EI30-Sa lub EI60-Sa.

Przykłady zastosowania w różnych typach budynków

Funkcja drzwi p.poż. na drogach ewakuacyjnych

Drzwi przeciwpożarowe na drogach ewakuacyjnych:

• Zapewniają bezpieczną ewakuację osób,
• Oddzielają źródło ognia od stref ewakuacyjnych,
• Ograniczają przedostawanie się dymu,
• Chronią ciągi komunikacyjne przed wysoką temperaturą,
• Są elementem aktywnego zarządzania bezpieczeństwem pożarowym budynków.

Montaż i certyfikacja

Każde drzwi i okna przeciwpożarowe muszą być zamontowane przez certyfikowanych wykonawców z zachowaniem wytycznych producenta, aby zachować pełną odporność ogniową.

—-

drzwi przeciwpożarowe, okna przeciwpożarowe, aluminiowe drzwi ppoż, klasy odporności ogniowej, dymoszczelność, drogi ewakuacyjne